مینا رهبری - تبریز شهری است دیدنی با جاذبه‌های گردشگری غنی که همگی نشان از قدمت و تمدن دیرینه‌ی اهالی آن دارد. مردم این شهر غذاهای بسیار لذیذی می‌پزند که کمتر کسی پیدا می‌شود که دوست نداشته باشد. در میان این غذاها کوفته‌ و انواع آش‌های تبریز محبوبیت بسیار زیادی دارد، به همین دلیل اهالی دیگر شهرهای کشور نیز این غذاهای خوشمزه را طبخ می‌کنند

کدبانوهای تبریزی به پخت غذاهای لذیذ شهرت دارند و همواره با غذاهای بسیار خوشمزه‌ی محلی، از میهمانان خود پذیرایی می‌کنند. وجود غذاهای متنوع در فرهنگ غذایی مردم این شهر، تمامی میهمانان را با هر ذائقه و سلیقه‌، راضی نگه می‌دارد. در ادامه ما را همراهی کنید تا بهترین غذاهای محلی تبریز را معرفی کنیم

آش ماست (یوقورت آش) و آش قوروت قیله (قروت قلیه)

آش ماست یکی از خوشمزه‌ترین آش‌های تبریز است که از پیاز، عدس، برنج، سبزی آش، آب گوشت، سیب‌زمینی، ماست، نخود، لوبیا، کلم برگ و  هویج تهیه می‌شود. البته اگر به همین آش کمی رشته بزنید، تبدیل به آش کشک می‌شود و آن را به جای ماست، کشک می‌خورند.

در برخی از مراسم مهم و ارزشمند، سرو غذاهای بومی و محلی نوعی سنت و آداب است که رعایت کردن آن، در حفظ و در عین حال تکریم آن بسیار موثر خواهد بود. غذاهای سنتی و طبخ آن‌ها از جمله اقداماتی است که در این ایام توسط خانواده‌های اصیل ایرانی، صورت می‌پذیرد. آش قوروت قیله که به آش کشک نیز شهرت دارد، یکی دیگر از غذاهای بومی و سنتی استان آذربایجان شرقی است که اکثرا در مراسم حنابندان، شب عروسی توسط خانواده‌ی عروس تهیه و در میهمانی شام شب عروسی میل می‌شود. در گویش مردم استان آذربایجان، قورود به معنای کشک و قیله به معنای قورمه است که به عنوان غذایی لذیذ و سرشار از مواد معدنی، ویتامین‌ها، پروتئین و انرژی در نظر گرفته می‌شود. این خوراک لذیذ و محلی با ترکیب موادی مانند کشک، بلغور گندم، گوجه‌فرنگی، گوشت مغز ران، سبزی (تره، جعفری، ریحان)، نخود، بادمجان، پیاز، سیر، سیر مروارید، برنج، لوبیا چشم‌بلبلی، لوبیاسبز، فلفل سبز، آب گوشت یا قلم، نمک، فلفل و زردچوبه، تهیه و طبخ می‌شود.

این غذا به دلیل حضور حبوبات، غلات و فرآورده‌های لبنی، بسیار مغذی، مفید و مناسب برای سلامت بدن خواهد بود. حضور انواع ویتامین‌های مورد نیاز بدن از جمله جلوگیری یا درمان کم‌خونی، دردهای استخوان، تقویت معده، منبع عالی کلسیم، ویتامین A، پتاسیم، افزایش سیستم دفاعی بدن و بسیاری دیگر از خصوصیات و ویژگی‌های منحصر به فرد مواد اولیه‌ی این غذای بومی است که مصرف آن توسط بسیاری از پزشکان و متخصصان تغذیه، توصیه شده است.

آش کلم‌ برگ

تنوع بی‌نظیری از انواع آش در رژیم غذایی سنتی مردم ایران، در نوع خود ستودنی است. غذایی سرشار از ویتامین، پروتئین، کلسیم، انرژی و فیبر که برای سلامت بدن بسیار مفید و ضروری خواهد بود. حضور سبزیجات و حبوبات در طبخ آش‌های اصیل ایرانی، از مهم‌ترین نکات مثبت اینگونه غذاها به شمار می‌آید که نشات گرفته از فرهنگ غنی غذایی مردم سرزمین فرهنگ و تمدن است. اینکه چگونه پیشنیان بدون پیشرفت علمی که امروزه صورت گرفته است، به خوبی از ترکیب مواد اولیه‌ای سالم و مفید استفاده می‌کردند، امری است ستودنی که می‌توان از علل مهم پایبندی مردم در طبخ و مصرف آن‌ها در این دوران دانست. آش کلم برگ استان آذربایجان شرقی، شهرستان تبریز، یکی از این غذاهای بومی و سنتی این خطه از کشور به شمار می‌آید که می‌توان تنوع قابل توجهی از انواع حبوبات و سبزیجات را در تهیه‌ی آن مشاهده کرد. بانوان هنرمند این سرزمین زیبا با ترکیب موادی همچون نخود، لوبیاچیتی، نمک، فلفل، عدس، کلم برگ، پیاز، سیر، هویج، برگ کرفس، رشته‌ی آشی و کشک، به طبخ و تدارک آش کلم برگ تبریز پرداخته و غذایی مقوی و مغذی را برای اعضای خانواده‌ی خود، فراهم می‌کنند.

آش گوشواره

آش گوشواره‌ی استان آذربایجان شرقی، یکی دیگر از غذاهای سنتی و بومی این خطه از کشور به شمار می‌آید که به دلیل حضور گلوله‌‌های خمیری شکل (این گلوله‌های خمیری شباهت زیادی به خمیر دامپلینگ دارد)، به این نام شهرت یافته است. غذایی مقوی و بسیار پرطرفدار که با وجود مدت زمان طولانی طبخ، طرفداران بسیاری را از آن خود کرده است. این خوراک بومی و سنتی در شهرستان تبریز بیش از سایر نقاط این استان، تهیه و مصرف می‌شود. بانوان و مادران خوش‌ذوق آذربایجانی با استفاده از موادی همچون رب گوجه‌فرنگی، کره، آب، نخود، جعفری، گشنیز، نعناع، سرکه، پیاز، تخم‌مرغ، نمک، آرد، گوشت چرخ‌کرده، زردچوبه و فلفل، به تهیه و طبخ آش گوشواره می‌پردازند. پیشنهاد می‌‌کنیم هنگام سفر به این دیار زیبا، این غذای اصیل و سنتی را تهیه و طعم لذیذ و به یادماندنی آن را تجربه کنید.

قارنی یاریخ (بادمجان شکم‌ پر)

صیفی‌جات یکی دیگر از مواد اولیه‌ی پرمصرف در تهیه و تدارک انواع غذاهای بومی و سنتی است که می‌توان تنوع جالب و دوست‌داشتنی از خوراک‌های لذیذ و اشتهاآور را با استفاده از آن‌ها تهیه کرد. این مواد ارزشمند به دلیل بهره‌مندی از خواصی همچون دارا بودن مقدار فراوانی ویتامین A، کلروفیل، اسید فولیک، موثر در تولید خون، مملو از مواد معدنی و نرم کننده، همواره مورد اهمیت بشر بوده و در تهیه‌ی بسیاری از خوراک‌ها و غذاهای لذیذ و اشتهاآور، مورد استفاده قرار گرفته است. بادمجان شکم‌پر که درگویش مردم آذربایجان شرقی، به قارنی یاریخ مشهور است، یکی دیگر از غذاهای سنتی و محلی این خطه از کشور به شمار می‌آید که از طعمی لذیذ و عطری فوق‌العاده برخوردار است. بانوان کدبانوی استان آذربایجان با استفاده از موادی همچون بادمجان، سیر، پیاز، گوشت چرخ‌کرده، جعفری، گوجه‌فرنگی، رب گوجه‌فرنگی، نمک، روغن، فلفل و زردچوبه به طبخ این غذای اصیل می‌پردازند. معمولا سرو قارنی یاریخ با نان، ماست، سبزی‌خوردن یا ترشی صورت می‌گیرد.

کوفته تبریزی

امروزه شاهد حضور غذاهای جدید و غیر ایرانی، در بسیاری از رستوران‌ها، اغذیه فروشی‌ها و خانه‌های کشور هستیم که برخی از آن‌ها به دلیل زمان طبخ سریع و مواد اولیه‌ی مدرن همچون سوسیس و کالباس، جای بسیاری از غذاهای بومی و سنتی را پر کرده‌اند. امری که متاسفانه به مرور زمان و با استفاده‌ی مداوم از آن‌ها، باعث ایجاد مشکلات بیشمار جسمی، تغذیه و سلامتی خواهد شد. این مسئله به حدی جدی و حائز اهمیت است که نگرانی بسیاری از پزشکان و کارشناسان تغذیه و سلامتی را برانگیخته است. اما در کنار این غذاهای غیر مغذی و غیر بومی، هنوز هم می‌توان خوراک‌های محلی و اصیل ایرانی را مشاهده کرد که با وجود گذشت زمانی طولانی از پیشنه‌ی اولیه‌ی آن، همچنان به عنوان غذایی ثابت و دوست‌داشتنی توسط خانواده‌های ایرانی تهیه و میل می‌شود. کوفته تبریزی یکی از غذاهای بومی و سنتی استان آذربایجان شرقی، شهرستان تبریز است که به دلیل طعم، عطر و خواص غذایی آن، نه تنها در این خطه از ایران، بلکه در سراسر کشور از طرفداران بسیاری برخوردار بوده و در سطح وسیعی تهیه و طبخ می‌شود. آشپزها و بانوان کدبانوی استان آذربایجان شرقی، با استفاده از موادی همچون گوشت چرخ‌کرده، برنج، لپه، تخم‌مرغ، پیاز، سبزی معطر (گشنیز، ترخون، جعفری، نعناع، شوید)، رب گوجه‌فرنگی، روغن، نمک، فلفل، زردچوبه و گردو این غذای لذیذ و فوق‌العاده را تهیه و طبخ می‌کنند. سرو کوفته‌ تبریزی همراه نان تازه‌ی سنگک، سبزی‌خوردن، ماست و برخی از چاشنی‌های بومی طعمی ماندگار را به ارمغان خواهد آورد.

خورشت هویج

در رژیم غذایی مردم ایران، مصرف انواع میوه و سبزی، یکی از نکات مهم و مثبتی است که برای حفظ سلامتی بدن بسیار تاثیرگذار خواهد بود. هویج یکی از موادی است که در تهیه‌ی بسیاری از خوراکی‌ها از جمله انواع سالاد، دسر، حلوا، سوپ، آش، پلو و خورشت مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده‌ی ارزشمند منبع بی‌نظیری از ویتامین A محسوب می‌شود که مصرف آن برای محافظت از شبکیه‌ی چشم و جلوگیری از بیماری پیری چشم، بسیار مفید خواهد بود. از دیگر ویژگی‌های هویج می‌توان به تاثیر در شادابی پوست بدن، جلوگیری از آفتاب سوختگی، بسیار مفید برای جلوگیری یا درمان کم‌خونی‌های جزئی، تقویت دید در شب، تاثیر گذار در درمان دل‌درد، بهبود حالت تهوع و برطرف کننده‌ی اسهال، اشاره کرد. در رژیم غذایی سنتی استان آذربایجان، می‌توان غذایی لذیذ، مفید و کاملا مغذی را مشاهده کرد که به خورشت هویج تبریزی شهرت دارد. این غذا از پرطرفدارترین خورشت‌های طبخ شده در برنامه‌ی غذایی مردم این استان به شمار می‌آید که همراه برنج، ترشی، ماست، سبزی‌خوردن و چاشنی‌های مورد علاقه‌ی خانواده‌های تبریزی سرو می‌شود. آشپزها و خانم‌های باسلیقه‌ی این سرزمین زیبا و دوست‌داشتنی با استفاده از موادی همچون آلوی خورشتی، هویج، زعفران، آب لیموترش، پیاز، نمک، فلفل، زردچوبه، رب گوجه‌فرنگی، گوشت ماهیچه‌ی گوسفند (در صورت تمایل می‌توان ران مرغ را جایگزین کرد) و گوجه‌فرنگی این غذای لذیذ و پرطرفدار را تهیه و طبخ می‌کنند. پیشنهاد می‌کنیم این خورشت اشتهاآور را حتما تهیه و میل کنید. نوش جان...

دلمه‌ی کلم پیچ

در بسیاری از ضیافت‌ها و میهمانی‌های خانوادگی و دوستانه، تهیه‌ی پیش‌غذایی لذیذ و دوست‌داشتنی یکی از دغدغه‌های فکری بسیاری از بانوان ایرانی است. متاسفانه امروزه برخی از این خوراکی‌های پرطرفدار را با کمک مواد اولیه‌ی نه چندان مرغوب و مغذی تهیه کرده و مصرف می‌کنند. انواع پیش‌غذاهای آماده که می‌توان با استفاده از فرآورده‌های گوشتی آن‌ها را تهیه کرد. موادی که بسیاری از پزشکان و کارشناسان تغذیه و سلامتی، مصرف آن را برای سلامت بدن، مضر و خطرآفرین می‌پندارند. اما با نگاهی دقیق به غذاهای سنتی و بومی مناطق مختلف کشور، خوراکی‌هایی سالم، مغذی و بسیار لذیذ را می‌توان یافت که علاوه بر برخورداری از ارزش غذایی مناسب و مطلوب، با روشی کاملا ساده و سریع تهیه و آماده می‌شوند. دلمه‌ی کلم‌پیچ (کلم‌برگ) استان آذربایجان شرقی، یکی از غذاهای سنتی و پرطرفدار ایرانی است که می‌تواند به عنوان پیش‌غذایی سالم، لذیذ و مغذی مورد استفاده قرار گیرد. آشپزها و بانوان کدبانوی این خطه از کشور، آن را با ترکیب موادی همچون کلم‌پیچ، گوشت چرخ‌کرده، برنج، لپه، سرکه‌ی سفید، رب گوجه‌فرنگی، شکر، پیاز، سبزی خشک (نعناع و شوید)، آلوی خورشتی، نمک و فلفل تهیه و طبخ می‌کنند. خانواده‌های این استان زیبا، آن را با نان تازه‌ی محلی، ماست و برخی از چاشنی‌های لذیذ بومی سرو می‌کنند.

سوزی شورباسی (شوربای تره)

در گذشته، برخی از غذاهای سنتی و محلی به دلیل استفاده از مواد اولیه‌ای کم‌هزینه و ارزان، بیشتر توسط خانواده‌های کم‌درآمد مورد استفاده قرار می‌گرفت. غذاهایی که علی‌رغم هزینه‌ی کم، از ارزش غذایی مطلوبی برخوردار است. شاید همین امر (تلقی شدن غذا، به عنوان خوراک خانواده‌های کم‌درآمد)، سبب شده است که امروزه بسیاری از این خوراک‌های لذیذ و مقوی، اصلا طبخ نشده یا در سطح بسیار کمی، توسط خانواده‌های ایرانی تهیه و میل شود. باوری که قطعا غلط بوده و متاسفانه در ذهن بسیاری از مردم کشور، بسیار پررنگ و قوی رشد کرده است. شوربای تره که در گویش زیبای مردم آذربایجان به سوزی شورباسی شهرت دارد، یکی از این غذاهای سنتی و بومی استان آذربایجان است که متاسفانه از گزند این اعتقادات در امان نمانده و تقریبا طبخ آن رو به فراموشی است. غذایی کاملا مغذی، سالم و بسیار لذیذ که به دلیل حضور سبزی تره و تخم‌مرغ، منبع ارزشمندی از کلسیم و پروتئین مورد نیاز بدن انسان به شمار می‌آید. بانوان کدبانوی این استان پهناور و زیبای کشور، با ترکیب موادی مانند تخم‌مرغ، زیره، سبزی تره، سیب‌زمینی، برنج مرغوب ایرانی، گوجه‌فرنگی، رب گوجه‌فرنگی، نمک، فلفل و زردچوبه، سوزی شورباسی را تهیه و طبخ می‌کنند.

قورماشورباسی

می‌توان عادات و فرهنگ غذایی هر جامعه را مهم‌ترین عنصر اصلی شکل‌گیری برنامه‌ی غذایی مردم آن جامعه معرفی کرد. در واقع در کنار فرهنگ اجتماعی، اقتصادی، دینی و مذهبی، ذائقه‌ی افراد و خواسته‌های غریزی و فیزیولوژیکی انسان‌ها، نقشی مستقیم و ماندگار در تعیین الگوی غذاها و مواد اولیه‌ی مصرفی ایفا می‌کنند. در گذشته که خبری از یخچال‌فریزر و امکانات و تسهیلات امروزی نبود، مردم برای نگهداری از مواد اولیه‌ی مورد نیاز خود، راهکارهای جالب و قابل توجهی را مورد استفاده قرار می‌دادند که اتفاقا یکی از عوامل طعم فوق‌العاده‌ی غذاهای قدیمی، به شمار می‌آید. قورما شورباسی (نوعی آبگوشت)، یکی از این غذاهای بومی و سنتی استان آذربایجان شرقی است که به دلیل قورمه شدن گوشت مصرفی آن، به این نام شهرت یافته است. جالب است بدانید که امروزه بسیاری از پزشکان و متخصصان تغذیه و سلامتی، برای درمان برخی از بیماری‌ها، پیروی از رژیم غذایی گذشتگان را که با همین روش‌های مبتکرانه و هوشمندانه به نگهداری مواد غذایی خود می‌پرداختند، توصیه و پیشنهاد می‌کنند. بانوان کدبانوی استان آذربایجان شرقی با ترکیب موادی همچون گوشت قورمه شده‌ی گوسفند، پیاز، دنبه و چربی گوسفند، تخم‌مرغ، سیب‌زمینی، فلفل قرمز، لپه، زعفران، نمک، رب گوجه‌فرنگی و ادویه‌ی بومی، به تهیه‌ی قورما شورباسی معروف دیار خود می‌پردازند. در بعضی موارد، آشپزهای این استان از نوعی سبزی محلی به نام کالش نیز در تهیه‌ی این غذای اصیل ایرانی استفاده می‌کنند.

کوکوی لوبیا سبز

تنوع جالب و دوست‌داشتنی از انواع کوکو در رژیم غذایی مناطق مختلف کشور، وجود دارد که هر کدام با توجه به مواد اولیه‌ی در دسترس و ذائقه‌ی غذایی مردم آن ناحیه، تهیه و مورد مصرف قرار می‌گیرند. کوکوی لوبیا سبز، یکی دیگر از غذاهای اصیل استان آذربایجان شرقی است که به دلیل طعم، عطر و خاصیت غذایی ارزشمند آن، در سطح وسیعی تهیه و میل می‌شود. آشپزها و بانوان هنرمند این سرزمین، با استفاده از موادی مانند لوبیا سبز، هویج، سیب‌زمینی، تخم‌مرغ، مغز گردو، زعفران، پیاز، شیر، زردچوبه، نمک و فلفل به طبخ و تدارک آن می‌پردازند. این غذای بومی معمولا در سراسر شهرهای دیگر کشور نیز با کمی تغییر در سبک تهیه و مواد اولیه، تهیه و مورد استفاده قرار می‌گیرد. در استان آذربایجان شرقی آن را به عنوان نوعی پیش‌غذا در کنار سوپ و سایر خوراکی‌های خوش‌‌طعم و وسوسه‌انگیز میل می‌کنند.

دویماج

دویماج غذایی است که تبریزی‌ها در وعده‌ی صبحانه یا عصرانه میل می‌کنند. البته شهرها و استان‌های دیگر هم از این غذا درست می‌کنند اما کمی با دویماج تبریزی متفاوت است. تبریزی‌ها این غذا را با نان خشک تبریزی، پنیر محلی، کره، سبزی خوردن یعنی تره، جعفری، ترخون و پونه (توصیه می‌کنم پونه‌ی آن را بیشتر بریزید) و گردو درست می‌کنند. به عنوان یک نویسنده‌ی خوش‌خوراک به شما توصیه می‌کنم حتما و حتما طعم ناب این غذای خوشمزه و راحت را بچشید.

آبگوشت دیزی سنگی

آبگوشت‌های تبریز از خوشمزه‌ترین آبگوشت‌های ایرانی است. اگر به تبریز آمدید، حتما در رستوران‌های سنتی این غذا را امتحان کنید. برای تهیه‌ی آن از گوشت گوسفندی، دنبه، پیاز، لپه (اما امروزه اکثرا از نخود استفاده می‌کنند)، سیب‌زمینی، گوجه‌فرنگی و رب گوجه‌فرنگی استفاده می‌شود.

توصیه‌ی بسیاری از پزشکان و کارشناسان تغذیه به استفاده از غذاهایی مانند آبگوشت، سوپ و آش نیز توجه به این مسئله را بسیار ضروری و مهم جلوه می‌دهد که انسان‌ها برای حفظ سلامت جسمانی و داشتن عمری طولانی، بهتر است از برنامه‌ی غذایی که فاقد انواع روغن‌های مضر است، استفاده کنند. با مشاهده‌ی خوراک‌های سنتی سراسر کشور، به این نتیجه خواهیم رسید که بی شک، تمدن چندین هزارساله‌ی ایرانیان، مانوس با فرهنگ‌های اجتماعی، اقتصادی، مذهبی، و آمیخته با سلامت جسم و روح انسان‌ها است. آبگوشت دیزی سنگی تبریز، یکی از مشهورترین و لذیذ‌ترین غذاهایی است که نه تنها در این استان بلکه در سراسر ایران توسط خانواده‌ها تهیه و میل می‌شود. غذایی کاملا اصیل و ایرانی و بسیار مقوی و مغذی که مصرف آن برای تامین انرژی مورد نیاز بدن بسیار موثر خواهد بود. این غذای لذیذ و خوشمزه با استفاده از موادی همچون گوشت گوسفندی، دنبه‌ی گوسفندی، سیب‌زمینی، رب گوجه‌فرنگی، لپه، پیاز، لیمو عمانی، نمک، فلفل، زردچوبه و آب گوجه‌فرنگی تهیه می‌شود. هرچند برای طبخ این غذای لذیذ و فوق‌العاده مدت زمانی حدود ۴ ساعت نیاز خواهد بود، ولی قطعا طعم، رنگ و عطر بی‌نظیر آن به گونه‌‌ای دلچسب و اشتهاآور است که قطعا تجربه‌ی چشیدن آن را به دفعات تکرار خواهید کرد. آبگوشت دیزی سنگی تبریز با نان، پیاز، ماست، سبزی خوردن، سیرترشی و ترشی مخلوط سرو می‌شود.

دلمه برگ مو (یپراخ دلماسی)

دلمه‌ی برگ مو یکی از پیش‌غذاهای مجلسی و اصیل تبریزی است. برای تهیه‌ی این دلمه از بلغور، برنج، لپه، روغن حیوانی (ساری یاغ)، پیاز سرخ‌کرده و سبزی دلمه (شوید ، مرزه، تره) استفاده می‌شود.

آش میوه

اهالی تبریز آش‌های متنوعی درست می‌کنند و شاید در هر محله‌ای، تعبیر آن‌ها از آش میوه کمی متفاوت باشد. اما اغلب مردم برای تهیه این غذا از نخود، لوبیا، آلو، آلوچه، زردآلو، آلبالو، زغال اخته، هویج، کلم‌برگ، پیاز، رشته‌ی آشی، رب، گوجه‌فرنگی و تره و جعفری استفاده می‌کنند. سرکه را هم به عنوان چاشنی در آخر به آش اضافه می‌کنند. کسانی که مثل من عاشق طعم ترش و ملس هستند، اگر یک بار این آش را میل کنند، عاشق آن می‌شوند. 

آش گوجه‌فرنگی (آش آبغوره)

از دیگر آش‌های بسیار خوشمزه و خوش‌رنگ تبریزی آش گوجه‌فرنگی است. تنها فرق آش گوجه‌فرنگی و آش آبغوره در میزان گوجه‌فرنگی به کار رفته در پخت آن است. برای تهیه‌ی این آش از لوبیا چیتی یا لوبیا چشم‌بلبلی، بلغور، برنج، پیاز داغ، گوجه‌فرنگی به مقدار زیاد، تره و جعفری استفاده می‌کنند. برای طعم‌دار کردن آن از غوره یا آبغوره استفاده می‌کنند.

آش اوماج

تبریزی‌ها معمولا آش اوماج را زمستان‌ها می‌پزند که برای سرما‌خوردگی بسیار مفید است. برای تهیه‌ی آش اوماج از پیاز فراوان، عدس، رشته یا اوماج (برای تهیه اوماج آرد را خمیر کرده و سپس آن را رنده می‌کنند)، ریحان، مرزه، تره، فلفل و زردچوبه استفاده می‌کنند.

آش شیله عدس

شیله هم مثل شوربا از غذاهای قدیمی تبریز است که امروزه کمتر کسی می‌پزد. بلغور، برنج، پیاز، عدس، رب گوجه‌فرنگی و نوعی سبزی محلی به نام «کالش» مواد تشکیل‌دهنده‌ی این غذای خوشمزه است.

آش کلم قمری (داش‌کلم آشی)

آش کلم قمری هم جزو آن دسته آش‌هایی است که مخصوص خود تبریز است و در هیچ شهر دیگری نمی‌توانید پیدا کنید. این آش از کلم قمری، پیاز، لپه، بلغور، برنج، تره، جعفری، سبزی دیگری به نام کروز، گوجه‌فرنگی، رب گوجه‌فرنگی و فلفل تهیه می‌شود و برای تزئین نعناع خشک به آن اضافه می‌کنند. اما بعضی از قدیمی‌های تبریز به آش کلم قمری کشک هم می‌ریزند.

آش دندونی تبریز (دیشلیق)

نعمت فرزندار شدن، یکی از زیباترین و شگفت‌انگیزترین هدیه‌ای است که خداوند مهربان به انسان‌ها ارزانی داشته است. موجوداتی شیرین که لبخندهای شیرین، گریه‌های پر سر و صدا، لحظه لحظه‌ی زندگی هر پدر و مادری را پر خواهد کرد. دورانی شیرین و دوست‌داشتنی که همچون فیلمی بلند، مراحل رشد و نمو طفلی معصوم و بی‌دفاع را در بر گرفته و به نمایش می‌گذارد. یکی از بهترین لحظات و در عین حال سخت‌ترین زمان این رخداد، بیرون آمد اولین دندان نوزاد است. مردم تبریز، با استمداد از پیشینیان خود، غذایی سنتی و بومی را به نام آش دندونی که به دیشلیق نیز شهرت دارد، برای این روزهای زندگی فرزندانشان، تهیه کرده و با برگزاری جشنی کوچک و خانوادگی، به پیشواز جدیدترین مرحله‌ی زندگی نوزاد نوپای خود می‌روند. بانوان خوش‌سلیقه‌ی استان آذربایجان، با ترکیب موادی همچون گندم، نخود، مغز گردو، شیر، خلال پسته، خلال بادام، کشمش پلوئی، پیاز و کره (در صورت تمایل می‌توان از روغن حیوانی به جای کره استفاده کرد)، به طبخ و تهیه‌ی این غذای بومی و سنتی می‌پردازند. البته ممکن است در بسیاری از شهرها و مناطق مختلف کشور، این غذا به عنوان خوراکی بومی مورد استفاده قرار گیرد.

قئیقاناق یا خاگینه
غذای دسری گرم آذربایجان، بعد از سرخ شدن با دو کف گیر همزمان کرپ را بر گردانده تا نیمه دیگر آنهم سرخ شود. بعد از اینکه هر دو طرف آن سرخ شد ظرف را از روی شعله بر داشته و 5 دقیقه آنرا در محیط دیگری بدون حرارت قرار می‌دهیم تا خوب نرم و از حالت شکنندگی خارج گردد.
در این مدت باید مواد داخل آنرا آماده نموده و مواد داخل گیگاناخ را خوب با هم مخلوط نمائیم . مواد را در وسط خمیر سرخ شده ریخته و بعد یک طرف کرپ رو روی مواد میانی بر میگردانیم.
در انتها شربت گیگاناخ را با هم مخلوط نموده تا شکر کاملاً در آن حل شود، سپس شربت را بر روی رولت می‌ریزیم و آنرا بر روی شعله ملایم اجاق قرار می‌دهیم. حتماً باید شربت را مدام با قاشق به اطراف و روی رولت بریزیم تا زمانی که کمی غلیظ شود. بعد از اینکه کمی سرد شد میتوانید برش داده با پودر پسته تزئین و سرو نمائید .

حال به دو گؤی خوروشی یا قورما سبزی یکی از غذاهای اصلی آذربایجان که در همه ایران فراگیر و محبوب شد میپردازیم

طرز تهیه خورش قورمه سبزیِ تبریزی

وب سایت نازخاتون: قورمه سبزی غذای خوشمزه و پر طرفدار ما ایرانیهاست، اصل این غذا آذری است، ” قورماق” (ghormagh) نوعی سرخ کردن است که در آن از روغن استفاده نمی شود، ” قورمه” به گوشتی گفته می شود که بدون روغن و با چربی خود گوشت سرخ می شود، قدیم از این نوع گوشت خیلی در منطقه آذربایجان استفاده می شد که معروفترین آن ها شوربای قورمه و قورمه سبزی است.
چون این روش سرخ کردن گوشت کمی وقت گیر و مشکل است به مرور روش طبخ گوشت قورمه سبزی فرق کرده و شده آن چیزی که امروزه باهاش قورمه سبزی پخته می شود، قورمه سبزی در مناطق مختلف ایران با تغییراتی پخته می شود و روش های طبخ آن هم متفاوت است سبزیجات و چاشنی هایی که استفاده می شود و حتی نوع گوشت آن هم فرق می کند.

مواد لازم :
    لوبیا چیتی یا لوبیا قرمز (ترجیحا لوبیا چیتی)     یک پیمانه
     سبزی خرد شده     شامل دو سهم تره و یک سهم جعفری: تقریبا ۵۰۰ گرم
    پودر شنبلیله      دو قاشق غذاخوری
     گوشت ران گوسفند یا راسته گوساله      ۵۰۰ گرم
    پیاز     ۲ عدد
    لیمو عمانی     ۴ عدد
    روغن ، نمک و زعفران     مقداری

قورمه سبزی تبریزی
طرز تهیه:
1-لوبیا را از یک ساعت قبل خیس کنید.

2-سبزی را شسته و خشک کنید بعد بدون روغن آن را تفت بدهید و آن را مداوم هم بزنید، هرچقدر بیشتر سبزی را تفت بدهید رنگ خورش شما تیره تر می شود و به همان اندازه هم ویتامین های آن کمتر می شود!

3-پیاز را ریز خرد کنید و تفت بدهید تا طلائی شود بعد گوشت را اضافه کنید و تفت بدهید تا جائی که رنگ گوشت تغییرکند ( بستگی به سلیقه خودتان دارد که گوشت را چقدر تفت بدهید من معمولا زیاد تفت می دهم تا کمی سرخ شود ) آب لوبیا را خالی کنید و به همراه سبزی سرخ شده به گوشت اضافه کنید، لیمو عمانی ها را هم بشوئید و روی آن ها چند تا سوراخ ایجاد کنید و بیندازید در قابلمه خورش، حدود ۴ لیوان آب اضافه کنید، حرارت را زیاد کنید تا بجوشد، وقتی جوشید حرارت را کم کنید و اجازه بدهید غذا بپزد، در حین پخت اگر آب آن کم بود آب جوش اضافه کنید، وقتی لوبیا و گوشت هر دو پخته شدند، سپس شنبلیه، نمک و زعفران را اضافه کنید و اجازه بدهید جابیفتد.

4-هرچقدر خورش بیشتر جابیفتد به همان میزان بیشتر روغن پس می دهد و در عین حال خواص تغذیه ای آن کمتر می شود!
 
نکات:

1-در پخت خورش قورمه سبزی انتخاب با شماست که غذای سالمی بپزید یا سلامت غذا را فدای زیبائی ظاهری خورش بکنید!
 
2- نگران زمان پخت همزمان گوشت و لوبیا نباشید، هرکدام که زودتر پخت وا نمی رود این مساله به خاطر وجود لیمو عمانی است بعلاوه اگر گوشت گوساله استفاده کنید زمان پخت آن ها تقریبا” برابر است.

3-زعفران قابل حذف است ولی توصیه می کنم آن را حذف نکنید چون خورش را خوشمزه می کند.

4- شما می توانید به جای پودر شنبلیله از خود شنبلیله استفاده کنید به این صورت که داخل ۵۰۰ گرم سبزی این خورش حدود ۱۰۰ گرم شنبلیله استفاده کرده و به همراه سایر سبزیجات سرخ کنید اما به نظر من استفاده از پودر شنبلیه عطر خورش را بهتر می کند، بعضی ها مخصوصا” آذری ها عطر شنبلیه را دوست ندارند در این صورت می شود این سبزی را حذف کرد.

5- نمک را به هیچ وجه اول به خورش اضافه نکنید چون گوشت را دیر پز می کند.

6-در تبریز سبزی این خورش فقط جعفری و تره هست اما در سایر مناطق گشنیز و اسفناج هم اضافه می کنند.

7-تبریزی ها سبزی را ساطوری نمی کنند بلکه ریز خرد می کنیم.

8- می توانید از لوبیا چشم بلبلی یا لوبیا سفید هم استفاده کنید.

حسین واحدی – کارشناس مدیریت تبلیغات تجاری : یئرالما کبابی، برند غذایی اورمیه
چرا یئرالما کبابی آذربایجان را نمی‌توانیم همچون فلافل به سایر شهرها بفرستیم؟
 
اغذیه فروشی‌های "یئرآلما کبابی"، بعنوان مهمترین برند غذایی شهر ارومیه، بایستی بر این باور برسند که رقابت بسیار تنگاتنگ شده است و با رعایت عوامل دخیل در جذب مشتری به خواسته‌های آنها اهمیت لازم داده شود.

امروزه بسیاری از شهرها و کشورها در حال رقابت برای برندسازی محصولات غذایی خود هستند. حتی برخی از آنها درصدد هستند تا فلان محصول را بنام شهر و یا کشور خود ثبت کنند. به طوری که هر روز نام‌های مختلفی از مواد غذایی سنتی و فست‌فودهای مختلف را می‌شنویم. بسیاری از آنها تا دیروز برایمان غریبه بودند ولی در حال حاضر یکی از انتخاب‌های وعده‌ی غذایی ما هستند.

اگر به غذاهای سنتی و محلی خود نگاهی بیاندازیم، خواهیم دید که اکثر آنها بسیار سالم‌تر و مقوی‌تر از غذاهای تبلیغی و فست‌فودی بیگانه‌ی امروزی هستند، ولی تبلیغات چه‌ها‌ که نمی‌کند. غذاهایی که اگر در زمان لازم به آنها بها داده شده بود می‌توانستیم علاوه بر ایجاد اشتغال با کمترین امکانات باعث سودآوری بسیار از طریق صادرات و فروش آنها در دیگر شهرها و کشورها شویم، و این یعنی لازم است تا به برندسازی بهای بیشتری داده شود تا مواد غذایی کم‌نظیر و سالم ما هم در سطح منطقه‌ای و جهانی مطرح شود.

یکی از غذاهای مفیدی که اکثراً طعم آن را چشیده‌ایم، غذای سنتی و معروف "یئرالما کبابی"ی ارومیه یا همان سیب زمینی تنوری می‌باشد که نام و آوازه‌ی آن حتی به کشورهای همسایه هم رسیده است، اما افسوس که به مرور زمان جایش را به غذاهای غیربومی می‌دهد و شاید تا چند سال دیگر به شکل امروزی تهیه نشده و کیفیت‌اش از این هم پایینتر بیاید شاید هم مانند اکثر غذاهایمان نامش هم برای کودکانمان ناآشنا باشد.

نکته‌ی قابل توجه اینجاست که، با دقت در رقیب تازه‌ای که برای یئرالما کبابی حتی در شهر ارومیه پیدا شده است، شاهد آن هستیم، مغازه‌های عرضه‌ی این رقیب (فلافل) خیلی سریع در سطح شهر گسترش پیدا کردند و به فروش فوق‌العاده‌ای نیز رسیده‌‌اند. این اغذیه‌ فروشی‌ها با استفاده از کلمات و جمله‌های تبلیغاتی و جذاب، مشتری را بسوی خود فرا می‌خوانند و گویی بهترین غذای دنیا را برای مشتری آماده کرده‌‌اند، اما کاری نمی‌شود کرد، بازار، محل رقابت است و جذب مشتری با ترفندهای گوناگون. جملاتی مانند؛ "پرکن بخور"، "فقط 2000 تومان"، "سلف سرویس"، "با نخود مرغوب فلان کشور" و...!

اما چرا سیب زمینی تنوری از این غافله‌ی رقابت مواد غذایی جا مانده است؟

اولین جواب این می‌تواند باشد که، اول از همه خود ما مقصر هستیم و به این امر مهم بها نداده و برنامه‌ریزی نکرده‌ایم. یعنی در سال‌های گذاشته با وجود اینکه می‌دانستیم "یئرالما کبابی" آذربایجانی طرفداران بیشماری دارد، با برنامه‌ریزی مناسب و ارزش‌گذاری صحیح، آنرا به جایگاه برندهای معروف مواد غذایی منطقه‌ و جهانی برسانیم. حتی کار به‌جایی رسیده است، مردم سایر شهرها هم با پخت سیب‌زمینی در آب و برخلاف پخت آن در ارومیه که در تنور آماده می‌شود با نام "یئرالما کبابی ارومیه" بفروش می‌رسانند.

مهمترین عواملی که می‌تواند در جا ماندن این غذای سالم و لذیذ در بازار رقابت مواد غذایی برشمرد:

-‌ بها ندادن به کیفیت سیب‌زمینی‌ها و مخلفاتی که استفاده می‌شود
-‌ بها ندادن به بهداشت مغازه و لباس فروشندگان
- اکثراً ارائه‌ی آن در مکان‌های نامناسب و غیر بهداشتی (همچون وانت‌ها، ارابه‌ها و ...)
- نبود مغازه‌های شیک و لوکس
-‌ نبود تبلیغات مناسب مبنی بر سالم بودن این غذا و مضر بودن رقیب‌های ناسالم آن
- اکثراً نداشتن مکان مناسب برای ارائه‌ی خدمات به خانوداه‌ها
- بسته‌بندی نامناسب
- نداشتن حس مسئولیت شهروندی در قبال اینکه، این غذا یک برند اصیل ارومیه‌ می‌باشد و هر یک از فروشندگان آن بایستی به رضایت مشتری اهمیت دهند
- افزایش بی‌حساب و کتاب فروشندگان این مواد غذایی در مکانها‌ی دلخواه با ظروف غیر بهداشتی
- پیگیری و نظارت ضعیف بر فروشنگدان این اغذیه
- نبود جایگاه مشخص برند
و...

چه باید کرد؟

اغذیه فروشی‌های "یئرالما کبابی"، بعنوان مهمترین برند غذایی شهر ارومیه، بایستی بر این باور برسند که رقابت بسیار تنگاتنگ شده است و با رعایت عوامل دخیل در جذب مشتری به خواسته‌های آنها اهمیت لازم داده شود. عواملی همچون، بهداشت، اطمینان دادن به سالم و با کیفیت بودن مواد استفاده شده و فراهم نمودن محیطی آرام و دلنشین برای مشتری نقش تعیین‌کننده‌ای در جذب مشتری و فروش خواهد داشت. علاوه بر فروشندگان، مسئولین مربوطه در این صنف نیز با برنامه‌ریزی و اقدامات لازم یئرالما کبابی را بعنوان یک برند غذایی همیشگی ارومیه معرفی کنند و زمینه‌های لازم را برای برندسازی محیا کنند و در کنار آن با نظارت بیشتر و دقیقتر به کیفیت و بهداشت، بهای بیشتری داده شود.

لینک پست تبریز جزو 10 شهر گردشگری حلال

لینک پست شیرینی سنتی و سوغات تبریز

لینک پست نوستالژی غذای آذربایجانی

لینک پست غذا و آشپزی با طعم آذربایجانی

لینک پست آشپزی از نوع تبریزی

لینک پست راهنمای رستوران ها و غذاخوری های تبریز

لینک پست چند غذای سنتی آذربایجان شرقی

لینک پست ثبت ملی کباب بناب

لینک پست جشنواره شانادر انگور ارومیه

لینک جشنواره سفره ایرانی منطقه آذربایجان

لینک غذاهای آذربایجانی ، محلی استان اردبیل